Nieuw-Frankrijk was gevallen, het Canadese grondgebied werd overgedragen aan de Britten, tot grote opluchting van de Franse regering. Nieuw-Frankrijk bezorgde ze namelijk alleen maar kopzorgen, waardoor de overgang eerder gezien werd als een last van hun schouders dan een nederlaag. De pelshandel ging over in Britse handen en zorgde voor een periode van economische bloei in Groot-Brittannië. Toch was er een nieuw probleem, hoe moest de Britse regering zich opstellen tegen hun nieuwe.. buitenlandse onderdanen?

De Britten hoopten voornamelijk dat de instroom van Amerikaanse kolonisten de aanwezige Franse kolonisten zouden overtreffen (totaal van 70.000). Deze Franse kolonisten voelden zich echter in de steek gelaten door Frankrijk, maar lieten zich ook niet verengelsen. Een compromis met de Franse Canadezen bleek de enige oplossing. Het kwam tot de zogenaamde Québec Act in 1774, waarbij de inwoners van Québec enige vorm van politieke, culturele en economische bescherming kregen, waarbij er ook weer ruimte werd gecreëerd voor de katholieke normen en waarden die de Franstalige Canadezen nastreefden.

Achteraf bleek deze keus een goede set, aangezien de Amerikaanse bevolking steeds meer het gevoel kreeg dat de Britten niet het beste met hen voor had. Ze kregen zelfs het idee dat dat de Franstalige Canadezen de kant van de Britten zouden kunnen gaan kiezen, waardoor de Québecact een basis legde voor de Anti-Britse gevoelens die uiteindelijk zouden leiden tot de Amerikaanse Vrijheidsoorlog. Het Congres besloot daarom zelfs in 1775 Canada binnen te vallen, in plaats van eerst de onafhankelijkheid uit te roepen, want ja.. prioriteiten..? De inval werd met gemengde gevoelens ontvangen, waarbij er lichte hoop was onder de Franstaligen naar herstel, maar toen een beroepsleger uitbleef, kozen de Franstaligen toch maar voor de Britse zijde.

Canadese Militie en Britse soldaten tegen Brits-Amerikaanse troepen (1775)

De Britten kwamen door deze oorlog juist steviger in het zadel van de Canadese vlaktes te zitten en zorgde voor een versterking van de Britse economische macht onder de lokale handelaren. Inwoners begonnen zichzelf te identificeren met de Britse ‘overheersers’, maar zorgde ook voor nieuwe instroom van Amerikaanse loyalisten, die de streken van het Congres niet steunden en zich naar Canadees-Britse kant schaarden. Er ontstond een cultureel dualisme tussen Franse Canadezen en Brits-Amerikaanse Canadezen.. een vorming van Opper- en Neder-Canada leek onvermijdelijk.

Opper- en Neder-Canada (1791)

De Constitutional Act van 1791 gaf een oplossing voor de nijpende dualiteit die zich begon af te tekenen in Canada. De wet bepaalde nu dat de kolonie een regering zou krijgen, gevormd door een door de koning benoemde raad – die zou dienen als wetgevende macht. Het verdrag splitste de Canadese kolonie in tweeën, Opper- en Neder-Canada, beiden met een eigen regerende raad en eigen normen en waarden, iets wat goed ging tot 1812. De vijandelijkheden tussen de Britten en de Amerikanen laaiden opnieuw op toen de Amerikanen opnieuw probeerden Canada binnen te vallen. De rebellen werden verslagen en de tijd leek rijp voor de vorming van een Federatie.