Mary, Koningin van de Schotten, ook bekend als Mary Stuart of Mary 1 van Schotland en niet te verwarren met Bloody Mary, Mary 1 van Engeland en Ierland (zo, daar kan Daeny nog een puntje aan zuigen) was een Schotse koningin die in 1567 abdiceerde om plaats te maken voor haar 1-jarige zoontje..

Mary was het enige kind dat haar vader overleefde (nou ja, wettige kind dan), waardoor ze op de leeftijd van zes dagen oud gekroond werd tot koningin (babykoningin). Haar vader was James V (of Jacobus in het Nederlands) van Schotland, maar Mary groeide niet op in haar vaderland. Ze bracht het grootste deel van haar jeugd door in Frankrijk, terwijl Schotland geregeerd werd door regenten. Ze zou er zelfs trouwen met Francis, de Franse kroonprins die de troon besteeg in 1599, waardoor Mary ook even .. echtgenoot van de koning van Frankrijk werd. Francis stierf echter een jaar later, waarop Mary besloot terug te keren naar Schotland.

Eenmaal terug in Schotland bleek het er niet rustiger op geworden in het idyllische Leith. Ze zou er opnieuw trouwen met een neef, ene Henry Stuart – Lord Darnley, Kroonprins van de Schotten – een minder gelukkig huwelijk dan haar eerste poging met Francis. Ook uit de Schotse kringen kwam veel rumoer op het huwelijk, wat misschien geleid heeft tot de ongelukkige explosie van het huis van Henry en Mary in 1567. Om het nog een graadje erger te maken werd Henry vermoord teruggevonden in de tuin van het huis (Historisch Cluedo?).

Mary

Henry

Alle vingers wezen naar James (Jacobus) Hepburn, de Graaf van Bothwell – aangezien hij bekend stond om zijn gevoelens voor Mary. Toch kon er niets worden bewezen en werd hij vrij gesproken in juli van hetzelfde jaar. Schotland zou Schotland niet zijn als James er voor zou kiezen te trouwen met Mary.. de weduwe van zijn waarschijnlijke slachtoffer. Dit ging dan ook te ver voor de adellijke kringen, waarop ze ervoor kozen om Mary op te sluiten in het kasteel van Loch Leven en daar te laten tot ze zou abdiceren – ten gunste van haar éénjarige zoon James (Jacobus).

Na een mislukte couppoging op haar eigen zoon besloot ze naar haar nicht te reizen, koningin Elizabeth I van Engeland (Elizabeth Tudor, The Virgin Queen etc.). Niet de meest praktische keuze, aangezien Mary een aantal jaar ervoor had geprobeerd de troon van Elizabeth als haar eigen te claimen – met steun van veel Engelse katholieken (ze werd door hen zelfs gezien als wettelijke claim op de troon van Engeland..). Het leidde tot een heuse opstand, beter bekend als de Rising of the North, waarbij de Engelse katholieke adellijken probeerden Elizabeth van de troon te stoten (Queen in the North!). Aangezien Elizabeth haar nichtje als een te grote dreiging zag besloot ze Mary op te sluiten – en na achttien jaar te berechten voor het beramen van een moordaanslag op Elizabeth. Mary werd onthoofd en sprak de laatste woorden:

In manus tuas, Domine, commendo spiritum meum” (“Into thy hands, O Lord, I commend my spirit”)

De executie ging echter niet vlekkeloos.. De eerste slag miste haar nek en raakte Mary op het achterhoofd. De tweede slag liet een deel van de spieren zitten, wat de Beul met een bijl moest wegwerken..

De rechtszaak van Mary