Op een groene heuvel vond in 1410 een slag plaats die later een belangrijke rol zou spelen in de vorming van nationale gevoelens in zowel Duitsland als Polen. De slag bij Tannenberg (niet te verwarren) met een slag met dezelfde naam uit 1914, ging namelijk tussen het Koninkrijk Polen (gesteund door grootvorstendom Litouwen) en de Duitse Orde (Teutoonse ridders), maar waarom eigenlijk?

Ooit gehoord van het gebied ‘Sagatomië’? Nee? Dat is Neder-Litouwen, en ligt tegenwoordig in een gebied dat grenst aan de Oostzee. Het was in de 15de eeuw een belangrijk hertogdom dat een letterlijke grens vormde tussen het Pruisische grondgebied van de Duitse Orde en het Lijflandse gebied (Deel Estland en Letland).

De slag ging om dit stuk land, aangezien beide landen aanspraak maakten op dit gebied. De Poolse koning Władisłaus II Jagiełło liet daarom Poolse, Litouwse en Tataarse (Russisch volk) strijdkrachten oproepen om te vechten tegen de soldaten van de Duitse Order, die wij voornamelijk kennen als de Teutoonse ridders, onder leiding van Grootmeester Ulrich von Jungingen. Ulrich en zijn strijdkrachten rukten op naar een gebied tussen Grundwald en Tannenberg op ongeveer 7 kilometer van het gebied van de Poolse koning. Verrassend genoeg liet hij zijn leger niet aanvallen, maar gaf hij het bevel ‘loopgraven’ op te stellen en te wachten op een aanval van de Pools-Litouws-Tartaarse legers.

Jagiełło was echter een diplomatieke koning, en wilde geen oorlog voeren tegen de Teutoonse strijders, aangezien deze zeer goed bewapend waren en meer ervaring hadden in het vechten vanaf een paard.  Aangezien het begon te lijken op een impasse besloot Ulrich de koning uit te dagen en stuurde hij twee bodes, Kazimir van Stettin en de keizerlijke heraut, naar het Poolse kamp om Jagiełło zijn visie uit te leggen. Uiteindelijk kwam het er op neer dat Jagiełło een lafaard was en hen toch niet zou durven aan te vallen. Jagiełło dreigde dat ze nog spijt zouden krijgen van deze dwaze woorden, waarop hij beval hij hertog Witold, tevens zijn neef, de aanval te openen.

Lijfland 

De Poolse linkerflank dook op de Duitse linies, en werden tegengehouden door de sterke Duitse Ridders, opgevolgd door de rechterflank die een roekeloze aanval uitvoerde op de Duitse linkerflank en moest vluchten voor er überhaupt iets beslist was. Door dit overwicht lukte het de Poolse koning om de sterkte van de Teutonen om te draaien in een zwakte en de troepen te omsingelen. Ulrich gaf zich echter niet gewonnen en liet zijn troepen doorvechten tot het bittere einde – met als gevolg dat de meeste Duitse troepen stierven of gevangen werden genomen.

Slag bij Grunwald – Matejko

Door de opkomst van het (proto)Nationalisme in de 18/19de eeuw werd de slag van Tannenberg (of Grunwald, zoals het in Polen heet) gezien als de belangrijkste krachtmeting tussen Polen en Duitsland, waarbij de Polen de Duitsers in de pan hakten – een anachronisme natuurlijk, aangezien het niet ging om homogeen volk dat tegen een ander homogeen volk vocht (aan beide kanten waren huursoldaten aanwezig uit Polen/Duitsland) – cfr. Guldensporenslag is een gelijksoortig geval.