Jan Sobieski was één van de beroemdste vorsten van Polen . Hij besteeg de troon in 1674 en bleef de positie van koning behouden tot zijn dood op 17 juni 1696. Naast een goede vorst was hij voornamelijk een doorn in het oog van de Ottomanen, wat deed Jan hen aan?

Jan III Sobieski (of Jonas Sobieskis) werd geboren in Olesko op 17 augustus 1632. Hij volgde Michał Korybut Wiśniowiecki op in 1674 en zorgde voor 22 jaar van rust en stabiliteit in het Pools-Litouwse Gemenebest. Jan was namelijk zowel koning van polen als grootvorst van Litouwen. Hij kende natuurlijk (zoals een goed vorst betaamd) een behoorlijke titulatuur (kan Daenerys nog wat van leren): Joannes III, Dei Gratia rex Poloniae, magnus dux Lithuaniae, Russiae, Prussiae, Masoviae, Samogitiae, Livoniae, Smolenscie, Kijoviae, Volhyniae, Podlachiae, Severiae, Czernichoviaeque, etc.

Jan III Sobieski

Jan bracht rust in het land dat geteisterd was door zware oorlogen (waaronder de zogenaamde Zweedse Zondvloed en de Chmelnytsky-opstand). Veel van de oorlogen werden namelijk op het grondgebied van de Pools-Litouwse Gemenebest uitgevochten onder zijn voorganger Michał. Toch was Jan een bekwaam militair commandant, die voornamelijk beroemd (en berucht) werd om de overwinning die hij behaalde op de Ottomaanse troepen tijdens het beleg van Wenen in 1863.

Het leverde hem de naam de ‘Leeuw van Lechistan’ op, een geuzennaam gegeven door de Ottomanen. Lech is namelijk een alternatieve benaming voor ‘Polen’, gebruikt in verschillende talen, waaronder het Ottomaans Turks, Armeens, Roemeens etc. De Paus zag Jan na de redding van Wenen ook nog eens als redder van het Europees Christendom. Alsof het nog niet genoeg was kreeg de toch al populaire Jan ook nog een eigen sterrenbeeld (van een astronoom die bij hem in dienst was) – Sctum Sobieski, het Schild van Sobieski, een klein sterrenbeeld in de Melkweg, wat tegenwoordig gewoon vaak het Schild genoemd wordt. Het grenst aan het sterrenbeeld van de slang, boogschutter en arend.

Pools-Litouwse Gemenebest (circa 1619)

Ondanks de populariteit van Sobieski als koning werd hij niet opgevolgd door zijn zoon Jacob Lodewijk, maar door Frederik August van Saksen (beter bekend als August II, de Saksische Keurvorst), die een roemruchtig, maar minder titulair, leven leidde dan onze Jan.