‘In a man to man fight, the winner is he who has one more round in his magazine’ – Erwin Rommel (Infantery Attack, 1937). Het was deze mentaliteit die er voor zorgde dat Rommel zowel een gehate als geliefde veldmaarschalk/generaal werd gedurende de Tweede Wereldoorlog. Vergeleken met zijn collega’s in het koude Oosten was Rommel een humane en doordachte professional. In het bloedhete Afrika verspilde hij niet meer dan nodig was, maar zorgde onze ‘Woestijnvos’ er wel voor dat zijn doel bereikt werd, want het doel heiligde de middelen… toch?

Van Zeppelins naar het 6^de Württembergisches Infanterie Regiment

Op 15 november 1891 kwam Erwin Rommel, vernoemd naar zijn vader, ter wereld in het Duitse Heidenheim an der Brenz. Vader Rommel was docent en rector aan een plaatselijke school, maar had in zijn jeugdjaren gediend in de artillerie van het Duitse leger als officier. Erwin Rommel leek in veel opzichten op zijn vader – hij had een gelijksoortige interesse voor het leger en was zeer technisch aangelegd. Rommel Junior speelde met de gedachte om een ingenieursopleiding te volgen, waarna hij in de zeppelinfabriek te Friedrichshaven wilde gaan werken, maar gaf toe aan de wens van zijn vader om op zijn 18^de in het leger te gaan dienen. Ironisch genoeg zou de fabriek in Friedrichshaven de Hindenburg (LZ-129) zeppelin produceerden, die de Duitse luchtoorlogsvoering voor eens en altijd veranderde.

In de zomer van 1910 meldde Rommel junior zich aan voor het 6de Württembergisches Infanterie Regiment te Weingarten, waar hij de mogelijkheid kreeg om te studeren in Danzig. Erwin bleek uit te blinken in zijn studies en werd al snel bevorderd tot korporaal (na slechts drie maanden studie), tot sergeant (in zes maanden) en bij het afstuderen werd hij opnieuw bevorderd; ditmaal tot luitenant in 1912.  Na de studie in Danzig keerde Rommel terug naar het oude regiment in Weingarten, en werd aangesteld als rekruteringshoofd, wat in retrospectief een goede beslissing was, aangezien hij met zijn eigen regiment twee jaar later ten strijde trok tegen de oprukkende Franse troepen.

Rommel en het Alpenkorps

Niet alleen Adolf Hitler vocht al mee in de Eerste Wereldoorlog, ook Erwin maakte zijn entree in deze verschrikkelijke oorlog en een stuk ‘succesvoller’. Hij slaagde er met zijn regiment in om ruim 1500 soldaten gevangen te nemen, aangezien hij zich specialiseerde in het binnendringen van de vijandelijke linies door snelle, tactische aanvalspatronen die nooit hetzelfde waren. Toch was er aan het begin van de oorlog, in september 1914, een incident waarbij hij zwaargewond raakte aan zijn been. Het verhaal gaat dat hij in een gevecht met drie Fransen zonder munitie kwam te zitten en verder moest vechten met zijn bajonet. Het leverde hem een IJzeren Kruis op, wat hem er niet van weerhield terug te keren naar het slagveld.

Rommel was namelijk niet alleen een Woestijnvos – zijn eigenlijke carrière begon eerder als berggeit, toen hij in 1915 de leiding kreeg over een onderdeel van het zogenaamde Württembergisches Gebirgs-Battaillion. Dit onderdeel van het Duitse Alpenkorps maakte faam in Italië, waar de jonge Rommel één van zijn belangrijkste carrièrekeerpunt behaalde. Tijdens de Slag bij Caporetto slaagde hij erin met een regiment van 100 man een strategische berg te veroveren op 7.000 soldaten (inclusief artillerie), waarbij hij inspeelde op de geografische kenmerken van de berg. Door deze overwinning kon hij al snel meer strategische punten zonder al teveel tegenstand veroveren – wat later door zijn vertoon van moed hem de Pour le Mérite (of Der Blaue Max) bezorgde, de hoogste Pruisische/Duitse oorlogsonderscheiding; en hem één van de jongste ontvangers van deze medaille ooit maakte.

Een kritische noot hierbij is dat hij deze medaille enkel verkreeg door een lopend schandaal over de traumatische ervaring van de Eerste Wereldoorlog waar Rommel een klacht over indiende. Dit schoot bij veel hoge officiëren in het verkeerde keelgat, waarbij de Pour le Mérite meer een ‘oplossing’ was en Rommel ‘gedwongen’ werd om niet de opleiding tot stafofficier te volgen. Was dit het einde van de carrière van Rommel?

Het Interbellum en de aanloop tot de Tweede Wereldoorlog

Erwin zat niet stil tijdens het Interbellum en was net als veel Duitsers boos en teleurgesteld in de vredesvoorwaarden die werden vastgesteld in Versailles. Hij bleef nauw betrokken bij de Duitse krijgsmacht (ondanks de inperking) en leidde van 1929 tot 1933 troepen op in Dresden, waar hij tevens werkte aan zijn boek over oorlogstactieken voor infanterieregimenten die een officier leidde. Het werd feitelijk een beschrijving van zijn eigen ervaringen in de Eerste Wereldoorlog, aangevuld met praktische zaken en militaire strategieën. Ondanks zijn vreemde relatie met het Duitse oorlogsapparaat kreeg hij in 1933 het bevel over het Jäger Goslar Alpenkorps (opnieuw een bataljon uit hetzelfde regiment waarin hij vocht tijdens de Eerste Wereldoorlog).

 Het was hier dat hij Hitler ontmoette – Hitler was in ’33 net aan de macht gekomen en kwam in 1934 op bezoek bij de troepen van Rommel om deze te inspecteren. Om de veiligheid van de Führer te garanderen wilde Himmler een aantal SS-troepen op laten stellen voor de troepen van Rommel; Rommel weigerde dit, aangezien hij het een belediging vond voor zijn troepen – tot grote ergernis van Himmler en Goebbels. Wat dacht deze officier wel niet? Toch wekte het de interesse van Hitler, waarbij het literaire werk van Rommel ook niet onopgemerkt bleef bij de Führer. Het leverde Rommel een carrièreswitch op – voortaan was hij werkzaam op het Ministerie van Oorlog, waarbij zijn positie gekoppeld werd aan de ‘sportopleiding’ van de Hitlerjugend, waarbij ze zowel fysieke training ondergingen als militaire oefeningen kregen van professionele schutters – aangezien Rommel vond dat een inzicht in oorlogstactieken en wapengebruik net zo belangrijk was als een goede fysieke gesteldheid. Aan het begin van de oorlog in 1939 waren er ruim 20.000 zogenaamde ‘Rifle Instructors’ om de jeugd te trainen in wapengebruik.

Hitler zag meer in Rommel dan zijn generaals in de Eerste Wereldoorlog deden, aangezien hij in 1938 Rommel liet overplaatsen naar zijn persoonlijke regiment. De zogenaamde Führerbegeleitbattalion was een escorteregiment, waarbij Hitler vanaf 1939 niet zonder dit bataljon naar het buitenland afreisde. Tijdens deze reizen – die meestal gemaakt werden met Führersonderzug (een speciale trein) – raakte Rommel bevriend met Goebbels, de Naziminister van Propaganda.

Tijdens het verloop van de oorlog zou Goebbels echter Rommel steeds meer gaan zien als een paradepaardje voor de NSDAP – de perfecte soldaat, het toonbeeld van het Nazisme – waarbij de NSDAP zelfs zo ver ging als het herschrijven van zijn levensverhaal, waarbij het gestaafd werd op de volgende quote: ‘Even if it is not true, it would be good if it were’ (Naar Berthold Seewald uit zijn boek ‘Erwin Rommel, Held der sauberen Wehrmacht, 2008). Maar om dit beter te kunnen begrijpen moet er worden gekeken naar het belangrijkste hoofdstuk uit Rommels leven – De Noord-Afrika campagne tijdens de Tweede Wereldoorlog.

War without Hate – Rommel in Afrika

Toch begon de Tweede Wereldoorlog voor Rommel buiten de Afrikaanse woestenij. Na de snelle inname van Polen werd Rommel aan het hoofd gezet van de zevende Pantserdivisie, die onder zijn leiding al snel de bijnaam ‘Gespenter-Divison’ of Spookdivisie kreeg. Tijdens de Eerste Wereldoorlog was Rommel voornamelijk succesvol geweest door zijn snelle en verassende aanvallen en tactieken, iets wat hij herhaalde – maar nu met tanks. Bij de inval in Frankrijk was zijn divisie voornamelijk bedoeld als ondersteuning, waarbij Rommel het woord ondersteuning aan zijn figuurlijke laars lapte. De Franse troepen hadden geprobeerd de Duitse opmars te stoppen door de bruggen op te blazen, wat Rommel niet tegenhield – zijn commandant der strijdmachten echter wel. Hij liet een aantal huizen langs de rivier in brand steken, waardoor er een al snel een dik rookgordijn ontstond; vervolgens laadde hij de troepen op rubberen boten en liet hij ze een verassingsaanval plegen op de Franse troepen, terwijl hij samen met de genietroepen een noodbrug bouwde. Eenmaal opgebouwd sprong hij in de tweede tank die de brug overreed en vernietigden ze de Franse opstandelingen in een kwestie van minuten.

De opmars duurde voort en was gericht op de havensteden van Frankrijk zodat de invasie van Groot-Britannië – beter bekend als operatie Zeeleeuw – van start kon gaan. Het lukte Rommel en zijn pantserdivisie dan ook met gemak om de verschillende steden te veroveren, maar de Duitse krijgsmacht kreeg al snel door dat de Luftwaffe niet opgewassen was tegen de Royal Air Force. Rommel werd overgeplaatst en gepromoveerd voor zijn verdiensten, waardoor hij voortaan de rang van Generaalluitenant mocht dragen. Op zes februari 1941 kreeg hij de volledige leiding over het Deutsches Afrika Korps, gelegerd in de Italiaanse kolonie Libië, waar hij de Italiaanse troepen moest ondersteunen.

Dat Rommel niet van orders hield was al bekend, maar hij slaagde er opnieuw in om zowel vriend als vijand versteld te doen staan. De eerste slag vond plaats in de buurt van Benghazi waar de Britten een kleine verdedigde linie hadden gevormd. Volgens hun informatie waren de Duitsers namelijk van plan Griekenland binnen te vallen en had Rommel orders gekregen de Duitse linies te verdedigen – waarop Rommel besloot de Britten aan te vallen (hij wist namelijk niets over de plannen met Griekenland) en er uiteindelijk ook in slaagde om de Britse troepen terug te dringen tot ver voorbij de eigen linies.

Terwijl elke helder nadenkende tacticus zou denken, een dergelijke overwinning haal ik niet nog een keer, laten we ons hergroeperen en uitrusten, koos Erwin voor een meer drastische maatregel. Hij merkte dat de Britse troepen in verwarring werden gebracht door zijn acties, waardoor hij besloot om door te blijven stoten naar Benghazi zelf. De Italiaanse troepen, die hij zag als minder, liet hij achter de Britse troepen aan gaan; hijzelf wilde meer, met nadruk op het vernietigen van de Britste aanwezigheid in Noord-Afrika. Toch werd hij teruggefloten door zijn overste – hij nam teveel risico en dat paste niet binnen de plannen van het Duitse Rijk. Rommel reageerde op deze aantijging met de volgende woorden: One cannot permit unique opportunities to slip by for the sake of trifles (Naar B.H. Liddell Hart – Erwin Rommel (1982 reprint).

Hij zette zijn plannen door, dan in mindere mate dat Rommel eerst voor ogen had, waarna hij zijn eerste tegenslag te verduren kreeg in de belegering van de stad Torbruk (Libië) op de grens met Egypte. Deze stad moest veroverd worden als ze Egypte wilden binnenvallen, alleen mislukte de blitzkriegtactieken die Rommel in Frankrijk had toegepast, waardoor de belegering een stuk langer duurde dan vooraf ingeschat. De aanvallen die de Duitsers uitvoerden werden gemakkelijk afgeslagen door de Britten, waardoor er een onnodig hoog aantal slachtoffers viel tijdens de belegering. De Britten werden, zonderen medeweten van de Duitsers, ook nog eens bevoorraad vanuit Alexandrië, wat de situatie er niet beter opmaakte.  Het lukte Rommel zelfs niet met extra troepen om de stad in te nemen, waarop hij besloot terug te trekken – wat gezien werd als de eerste Duitse nederlaag.

Kamelenpoep en Britse mijntactieken

De Britten voelden zich  gesterkt door de overwinning op de Duitsers, maar Rommel liet het er niet bij zitten. De Duitse troepen herpakten zich, kregen versterking uit Duitsland en heroverden een aantal steden op de Britten. De Britten maakten echter gebruik van nieuwe tactieken – waarbij ze mijnen verstopten in kamelenhopen (kamelenvlaai/poep), aangezien de Duitsers daar overheen reden voor geluk. Toen ze hier achter kwamen waren ze al een handje vol tanks kwijt, waardoor de Britten overschakelden op een nieuwe tactiek. Ze reden nu zelf over de kamelenhopen heen, waarna ze er opnieuw een mijn in verstopten, hierdoor leek het veilig voor de Duitse tank, helaas was niets minder waar, waardoor er opnieuw veel Duits materiaal de lucht in vloog. De Duitsers zelf deden overigens meer met de uitwerpselen van kamelen dan er overheen rijden; ze aten het ook op, aangezien dit ze beschermde tegen dysenterie (zware diarree, uitdroging door deze diarree en dergelijke).

De slag bij Galaza en de terugkeer van de Woestijnvos

Door aanhoudende successen kregen de Duitse troepen steeds meer materieel tot hun beschikking, waardoor Rommel de kans kreeg om een grootschalige aanval te plannen op een aantal strategische punten. Hij wist dat hij Galaza (Libië) in moest nemen voor ze door konden stoten naar Egypte, één van de belangrijkste punten van de Britste legermacht in Afrika.

Rommel probeerde opnieuw met een blitzkrieg de stad te veroveren. Ditmaal gebruikte hij zijn overmacht aan tanks om de stad te omcirkelen, waar de Britten helaas een hevige weerstand tegen boden en het ze zelfs lukte om delen van de bevoorrading af te snijden, waardoor het Afrika Korps in de problemen raakte. Het lukte hem, door gebruik te maken van het Britse mijnenveld, om een deel van zijn tankdivisie af te schermen en een nieuwe bevoorradingslinie aan te leggen (met Italiaanse soldaten). De focus werd verschoven naar de Franse troepen, gelegerd aan de zuidkant van de Britse linies. Hij nam het zonder al te veel moeite in, waardoor de communicatie van de Britten zo goed als afgesloten werd en de Britten zich steeds verder in het nauw gedreven voelden. De mijnenvelden werden nu tegen ze gebruikt, aangezien Rommel zijn eigen troepen er langs stationeerde als extra verdediging. De Britse troepen kozen eieren voor hun geld en trokken zich terug naar Tobruk.

Of het tactiek of planning was zullen we nooit kunnen achterhalen, maar Rommel besloot door te stoten, waardoor hij de troepen in Tobruk overviel in een gedesoriënteerde staat. Het leger dat de stad moest beschermen bestond voornamelijk uit overblijfselen van garizoenen uit de strijd bij Galaza, waardoor Rommel er opnieuw snel in slaagde de stad in handen te krijgen, inclusief een groot deel van de Britse troepen, achtergelaten in de stad. Door het vele aantal krijgsgevangen kreeg Rommel opnieuw een promotie van Hitler, ditmaal tot Veldmaarschalk.

Zijn reputatie bleef groeien, waardoor men hem steeds meer begon te vrezen. De geruchten gingen in het geallieerde kamp dat hij door wilde stoten naar het Suez Kanaal, met als eindbestemming de olievelden in het Midden-Oosten (en de Kaukasus, waardoor de troepen van Duitsland weer samen zouden komen). Toch weigerde Hitler hem de benodigde troepen te sturen, want hij was niet helemaal weg van het hele Afrika-plan. Het oosten had zijn voorkeur, Egypte was voor hem een bijzaak – terwijl Rommel en zijn commandanten daar heel anders over dachten. De hoofdreden dat Rommel in Afrika was, was om de Italianen (en indirect Mussolini) te ontlasten.

Erwin was eigenwijs en wilde, ondanks de negatieve houding van Hitler, koste wat het kost Egypte veroveren. Zijn plannen kregen veel tegenstand, waarbij er zelfs gedreigd werd om alle luchtsteun boven Afrika terug te laten trekken. Rommel beargumenteerde echter dat hij na Egypte geen steun meer nodig zou hebben –  Er waren dan immers geen Britse troepen meer om te bombarderen. Ondanks de tegensputterende Italianen ging Hitler akkoord met een laatste aanval op de Britse troepen in Afrika. Generaal Auchinleck, medeverantwoordelijke voor de Afrikaanse troepenmacht had alleen al op eigen houtje besloten zijn troepen terug te trekken naar El Alamein – terwijl Rommel juist wilde doorstoten. Het gevolg was de bekendste veldslag uit de geschiedenis van het Afrika Korps – de slag om El Alamain.

De slag om El-Alamain

Wat opnieuw een blitzkrieg moest worden veranderde in een uitputtingsslag in een te grote zandbak. Na een maand vechten waren beide partijen uitgeput en waren er overal tekorten. De Britse troepen moesten de goederen via Kaap de Goede Hoop laten aanvoeren door de bezetting van het complete Middellandse Zeegebied door Astroepen. Rommel wist dat deze route langer was, maar ze konden hierdoor wel meteen de goederen op de juiste plaats laten leveren. Zijn eigen bevoorrading verliep nog steeds via Tunesië, waardoor de aanvoer zelfs langer duurde dan de zeevaart van de geallieerden.

Het was dit feit dat het zou duren tot na de zomer voor Rommel een nieuwe aanval zou proberen uit te voeren op de troepen van generaal Montgomery. Deze generaal was echter slimmer dan Rommel kon inschatten, aangezien Erwin precies deed wat Montgomery had voorspeld. Toen de tanks van Rommel optrokken richting El-Almein reden ze dwars door een met mijnen bezaaid gebied; en om het nog een tandje erger te maken was het gebied berucht om zijn drijfzand. De troepen van Rommel zakten weg in het zand, werden bestookt met zware artillerie of reden dwars in de mijnenval van de geallieerden. Hij besloot terug te trekken, maar na nog twee mislukte aanvallen begon hij steeds meer te twijfelen aan de haalbaarheid van een Afrika onder Duits gezag.

De Britten voelden aan hun water dat de strijdkracht van Rommel verzwakte en Montgomery plande in Oktober een nieuwe aanval op de Duitse troepen in Egypte. Rommel, zelf verzwakt door ziekte, was niet in Egypte, maar vertrok onmiddellijk naar zijn troepen in El-Almein toen hij hoorde van de Britse plannen. Het plan was voornamelijk defensief, wat niet in de natuur van Erwin lag, maar hij kon niet anders. De troepen waren zo ver uitgedund dat hij nauwelijks een defensief leger op de been kon houden. Toch probeerde hij een aantal tegenaanvallen uit te voeren op de Britse troepen, maar zijn manschappen werden genadeloos afgeslacht door de zware artillerie en luchtsteun die de Britten kregen.

Was de situatie dan hopeloos? Niet helemaal, aangezien de Britse tanks zware verliezen leidden en de genadeslag van het Britse leger steeds werd uitgesteld. Pas aan het begin van november besloot Montgomery om een laatste grote aanval uit te voeren op de Duitse troepen, beter bekend als Operation Supercharge. Rommel moest zich verdedigen met nog geen 35 werkende tanks en een handjevol troepen, terwijl Montgomery beschikte over meer dan 500 werkende tanks (door een juist geplaatste troepenversterking). Om het nog een beetje uitzichtlozer te maken voor Rommel kreeg hij een ‘Overwinning of de Dood’-bevel van Hitler, waarbij hij wist dat het een onmogelijke opgave zou worden. Hij wilde echter niet weigeren, want het was een order van Hitler. Het order werd een dag later echter al weer ingetrokken en Rommel werd gecommandeerd om zijn troepen terug te halen uit Afrika. Toch bleef Rommel Hitler steunen in zijn dictatoriale wegen.

Griekenland en The Atlantic Wall

Rommel werd verplaatst naar Italië, waar hij de Griekse kusten moest verdedigen tegen een eventuele invasie van Britse troepen. Deze vond echter nooit plaats, waarna hij zijn focus verlegde naar het Noorden van italië. Mussolini was opgepakt vanwege de slechte militaire prestaties van het Italiaanse leger en de grenzen moesten opnieuw verdedigd worden. Toch zou hij ook hier niet lang blijven, aangezien hij aan het einde van 1943 overgeplaatst werd naar Normandië te verdediging van de Atlantic Wall.  Hij vond de verdediging van deze belangrijke linie echter zwaar onder de maat en begon gelijk zware verdedigingswerken aan te leggen, waaronder de beruchte Rommelspargel (letterlijk vertaald – Aspergeversperring van Rommel).

Deze versperring was een rij van puntige palen (vastgezet met weerhaken) om pantservoertuigen of amfibievoertuigen tegen te houden of ernstig te beschadigen. In het water werd er vaak nog een mijn aan vastgemaakt voor extra effectiviteit. Als Rommel nog wat meer tijd had gekregen voor zijn aanpassingen was de slag om Normandië nog lastiger geworden dan het al was, aangezien de troepen van de geallieerden nu al bij laag water moesten aanmeren. Hoog water was namelijk vernietigend voor de voertuigen en zou het onmogelijk maken om de troepen aan land te krijgen.

Rondom D-Day geloofden de Duitser, en Rommel, er heilig in dat er twee invasies plaats zouden vinden, waardoor de focus opgedeeld werd tussen de verschillende plaatsen. Rommel verplaatste het belangrijkste deel van zijn strijdmachten (inclusief de mensen rondom Hitler) naar Calais, waar zij bleven in verwachting dat daar de grootste slag plaats zou vinden – zelfs nadat de invallen op Normandië begonnen waren.

Rommel probeerde in de weken erna Hitler persoonlijk te overtuigen om hem opnieuw de kans te geven om met zijn tankdivisie cruciale versterking te geven aan de Duitse troepen. Hitler weigerde, waarna Rommel vanuit het hoofdkwartier van Hitler terugreed naar de standplaats van zijn eigen troepen. De auto waar Rommel in reed werd echter beschoten door een Spitfire van de Royal Canadian Airforce, wat de bestuurder van de auto moest bekopen met een schotwond aan zijn arm. De auto raakte van de weg, wat Rommel uit de auto lanceerde. Het leverde hem een aantal zware breuken op aan zijn schedel en een aantal glaswonden in de linkerkant van zijn gezicht.

Het complot tegen Hitler en de dood van Rommel

Complottheorieën om Hitler omver te werpen zijn er altijd geweest, zowel binnen als buiten het Duitse leger. Rommel was altijd een fel tegenstander van het omwerpen van Hitler als persoon, en de enige keer dat hij er over na dacht was met de gedachte om Duitsland te redden. Deze mening veranderde op het einde van de oorlog, aangezien hij merkte dat de dood van Hitler waarschijnlijk eerder een burgeroorlog zou ontketenen dan Duitsland zou redden (wat zijn keuze in Egypte ook inzichtelijk maakt). Toch werd hij betrokken bij een mislukte bomaanslag op Hitlers leven (beter bekend als het 20 juli plot), waarbij hij pleitte dat ze Hitler beter konden arresteren in plaats van opblazen. Een aantal van de potentiële moordenaars werden opgepakt en ondervraagd. Rommels naam kwam al snel boven als één van de aanhangers en werd door één persoon zelfs gezien als de opvolger van Hitler, waarmee zijn doodvonnis getekend werd.

De Gestapo trokken naar zijn huis in Ulm waar hij onder huisarrest werd geplaatst tot zijn rechtszaak. De rechtszaak was, zoals velen in deze periode, voor een schijnrechtbank waarbij het vonnis al vaststond voor de verdachte de zaal binnen gebracht werd. Zoals verwacht kreeg Rommel de doodstraf, alleen wist Hitler dat dit niet goed zou zijn voor de toch al lage moraal van de Duitse troepen. Hij besloot om Rommel de kans te geven om zelf een einde te maken aan zijn leven – waarna zijn dood in de doofpot gestopt zou worden en het leek alsof hij gestorven was aan zijn verwondingen van het eerdere ongeluk. Hierdoor werd hij een oorlogsheld en kreeg zijn vrouw een volledig betaald pensioen uitgekeerd. Rommel ging akkoord en kreeg de kans om afscheid te nemen van zijn familie, waarna hij afgevoerd werd in een staatsauto, behorende aan Wilhelm Burgdolf, een hoge nazigeneraal.

Het was ook deze Burgdolf die Rommel de cyanidepil gaf en bij hem bleef in de auto toen hij de daad voltrok. Na een korte doodstrijd liet hij de vrouw van Rommel weten dat het gedaan was. De staatsbegrafenis kreeg weinig politieke symboliek (behalve de hakenkruizen), aangezien Hitler hem nog steeds zag als verrader. Om zijn leugen kracht bij te zetten werd er een dag van nationale rouw afgekondigd en werd zijn officiële doodsakte vervalst. Toch zouden de geallieerden snel te weten komen wat er echt gebeurd was met Rommel, toen zij er in slaagden de weduwe van Rommel, Lucia, in april van 1945 te interviewen. Eén van de grootste strategische denkers van de Moderne Tijd was overleden en stond achteraf gezien aan de verkeerde kant van geschiedenis.

– Nick de Reiger

Meer lezen over Erwin Rommel:

• B. H. Liddell-Hart – The Rommel Papers
• Erwin Rommel – Infantery Attack
• Erwin Rommel – Rommel And His Art of War
• Erwin Rommel Biography